फेसबुक अहिलेको समय मा सबैभन्दा धेरै चलाइने र धेरैले चलाउने ‘सोसल नेटवर्किङ साइट’ हो । साथीभाइ विच फेसबुक बाट नै सूचना को आदानप्रदान हुन थालेको छ । कैयौँ फोटो र भिडियोहरु ‘भाइरल’ भएर सबैको फेसबुकमा पुगिरहेकाछन् । फेसबुकमा लेखिएका अधिकांश कुराहरु मा साथीहरुले ‘कमेन्ट’ गर्ने, ‘लाइक’ गर्ने आदि गर्छन् । जस्तोसुकै कुरा किन नहोस्, फेसबुकमा राखिसकेपछि कुनै न कुनै व्यक्तिले जरुर हेरिरहेको हुन्छ ।
फेसबुकको लोकप्रियता सँगै, ब्लगहरु पहिले को जस्तो रहेनन् भनेर भन्नेहरु धेरै भेटिएकाछन् भने, ब्लगर साथीहरु पनि, आफ्नो ब्लग भिजिट नहुने, कमेन्ट नआउने कुराहरु गर्न थाल्नुभएको छ । भिजिट नहुनु र कमेन्ट न-आउनु अलग कुरा हुन् । कमेन्ट आएको र नआएको आधारमै यो ब्लग हिट भयो, यो ब्लग हिट भएन, कसैले पढेनन् भन्ने कुरा हुँदैन । राम्रो ब्लग छ भने, कुनै कमेन्ट नै नभएपनि, उक्त ब्लग हिट हुनसक्छ, साथीहरुको फेसबुक र ट्विटरमा उक्त ब्लग ‘सेयर’ भइरहेको हुनसक्छ । साथीहरुको स्टाटस र ट्विटबाट नै तपाईको ब्लगमा मौन पाठकहरु आइरहेकाहुन सक्छन् ।
कसैले पढ्दै नपढि या भनौँ सरसर्ति हेरेर “साह्रै दामी पोष्ट” भनेर प्रतिक्रिया लेख्नु भन्दा, कसैले ब्लगमा प्रतिक्रिया नै नलेखि “फेसबुक” र “ट्विटर” जस्ता ‘सोसल नेटवर्किङ साइट’ मा ‘सेयर’ गर्छ भने, त्यस कुराले विशेष महत्व राख्दछ । अप्रत्यक्ष रुपमा यसले ब्लग को पाठकहरु बढाउन सहयोग पुर्याइरहेको हुन्छ । अत: कमेन्टले ब्लग यति हिट छ भनेर भन्न सकिँदैन । प्रतिक्रिया भनेको कसैले लेख्छन्, कसैले लेख्दैनन् । मेरो पहिलो सुझाव, ब्लगमा कमेन्ट नै आएनन् भनेर आत्तिनु पर्ने अवस्था छैन, ब्लग कति हेरियो भन्ने कुरा अन्य कुराहरु ले जाँच्न सकिन्छ ।
सोसल मिडिया, फेसबुकको पर्यावाची झैँ लागेपनि, सोसल मिडियाले अन्य धेरै साइटहरु पनि समेट्छ ! यस ब्लगमा भने हामीले फेसबुकलाई समेट्ने प्रयत्न गरेका छौँ ।
ब्लगमा “सोसल सेयरिङ बटन”हरु राख्नुहोस्
जति राम्रो ब्लग लेखेपनि, यदि ‘मार्केटिङ’ पक्ष साह्रै कमजोर छ भने, तपाईले लेखेका कुराहरु कसैसामु पुग्दैनन् । ‘फेसबुक’ र ‘टविटर’ को लोकप्रियता सँगै “सोसल मिडिया” भन्ने शब्द खुबै प्रचारमा रहेपनि, “सोसल मिडिया” अन्तर्गत फेसबुक र ट्विटर मात्र नभइ, ब्लग, युट्युव (भिडियो) र अन्य सोसल नेटवर्किङ साइटहरु पनि पर्छन् । अत: तपाईको ब्लग पनि “सोसल मिडिया” नै हो ।
तपाई को पहुँच जति धेरै सोसल नेटवर्किङक साइटहरुमा पुग्छ, ब्लग को प्रचार प्रसार गर्न त्यति नै सजिलो हुन्छ । अत: ब्लगमा विभिन्न सोसल मिडिया का साइटहरुमा सजिलै सँग ‘सेयर’ गर्न सकिने ‘बटन’ हरु राख्नुहोस् । यसबाट पाठक ले तपाईका राम्रा लागेका ब्लगहरु सजिलै ‘सेयर’ गर्न सक्छन् । हाललाई फेसबुक, ट्विटरको ‘सेयर बटन’ राखे पुग्छ । त्यसका अलावा गुगल प्लसको “+१” बटन पनि सबै ब्लग को लागि जरुरी भइसकेको छ । “+१” बटनले सेयर गर्ने मात्र होइन, तपाई को ब्लगको र्याङ्क मा पनि प्रभाव पारिरहेको हुन्छ ।
फेसवुकको हक मा “लाइक बटन”, ट्विटरका लागि “ट्विट बटन” र गुगल प्लस का लागि “प्लस वान” बटन राख्न सकिन्छ । “गुगल” गरेको खण्डमा ती बटनहरु कसरी, कहाँ राख्ने भन्ने कुराहरु सजिलै थाहा पाउन सकिन्छ ।
फेसबुक “नोट्स” नलेख्नुहोस्
ब्लगर साथीहरु भन्नुहुन्छ, फेसबुक नोट्समा यति धेरै प्रतिक्रिया आयो, सबैलाई ट्याग गर्न सकिन्छ तर खै त्यही ब्लगमा कमेन्ट गर्ने चाँही कोहि हुँदैनन्, ब्लग नै हेर्दैनन् । यस कुराको लागि तपाई नै दोषी हुनुहुन्छ भन्दा फरक पर्दैन । जब ब्लगको सबै कुरा तपाई नोट्समा नै लेख्नुहुन्छ (अटोमेटिक नोट्समा इम्पोर्ट गर्नुहुन्छ) त, किन कसैले तपाई को ब्लग खोलिरहोस् । अत: मेरो सुझाव भनेको “फेसबुक नोट्स” भनेको लेख्दै नलेख्नुहोस्, त्यसको सट्टामा ब्लग लिंक सेयर गर्नुहोस्, स्टाटस मा सेयर गर्नुहोस् । बरु कसैलाई हेर भन्नै पर्ने छ भने, त्यही सेयर गरिएको लिंक र, स्टाटसमा अरुलाई ट्याग गर्नुहोस् तर भुलेर पनि ब्लग को कुरालाई नोट्समा ‘सेयर’ नगर्नुहोस् । फेसबुक नोट्स ले तपाई को ब्लग का पाठकहरु घटाइरहेको छ, भन्ने कुरा बुझ्नुहोस् । फेसबुक मात्र होइन अन्य साइटहरुमा पनि लिंक मात्र सेयर गर्नुहोस् ।
ब्लग को फ्यानपेज बनाउनुहोस्
धेरैजसो ब्लगहरु अहिले पनि ब्लगको लागि फ्यान पेज बनाउनु भन्दा, ब्लगको लागि फेसवुक प्रोफाइल बनाइरहनु भएको छ । ब्लग मात्र नभनौँ, नेपाल मा अधिकांश संघ संस्थाहरुले फेसबुक पेज बनाउनु पर्ने ठाउँमा फेसबुक प्रोफाइल बनाइरहेका छन् । फलस्वरुप जति जना को बिचमा ब्लग पुग्नुपर्ने हो, पुगिरहेको छैन । फेसबुक पेजमा लाइक गर्दा पुग्छ तर पनि धेरैजसो व्यक्तिहरु पेज बनाउनु भन्दा पनि, प्रोफाइल नयाँ बनाएर, नयाँ फेसबुक ग्रुपहरु बनाएर साथीहरु ‘एड’ गरिरहनु भएको छ । र यो सरासर गलत तरिका हो, यस तरिकाले तपाई को ब्लग पाठक बढ्न सक्दैनन् । फेसबुक पेज को महत्व बुझ्नुहोस्, ब्लग को लागि छुट्टै फ्यानपेज बनाउनुहोस् र ब्लगका बारेका अपडेटहरु फ्यानपेज मार्फत सेयर गर्नुहोस् ! (फ्यान पेज कस्तो हुनुपर्छ, कसरी चलाउनु पर्छ, भन्ने कुरा कुनै अर्को ब्लगमा चर्चा गरौँला! ) साथिहरुलाई आफ्नो फ्यानपेज ‘लाइक’ गर्न आग्रह गर्नुहोस् । जति धेरै फ्यान भए, त्यति धेरै ब्लग धेरैमाझ पुग्छ भन्ने कुरा भनिरहन नपर्ला ।
फेसबुक पेजको महत्व बुझेर नै, “गुगल प्लस” ले पनि चाँडै नै गुगल प्सलमा “बिजनेस पेज” ल्याउने भएको छ । गुगल प्लसमा ‘बिजनेस पेज’ आउने बित्तिकै गुगल प्लसमा पनि पेज बनाउन नबिर्सिनु होला ।
कमेन्ट सिस्टम मा ध्यान दिनुहोस्
ब्लगरको आफ्नै कमेन्ट सिस्टम खासै सजिलो छैन, र यो झ्याउलाग्दो पनि छ । वर्डप्रेस ब्लग र अन्य प्लाटफर्मका ब्लगहरु मा भने कमेन्ट गर्न केही सजिलो छ । तर ब्लगमा भएका ‘डिफल्ट’ कमेन्ट सिस्टम ले खासै नयाँ पाठक बढाउन सहयोग गरिरहेको हुँदैन । अत: कसैले ब्लगमा कमेन्ट लेखोस् भन्ने लाग्छ भने आफ्नो ब्लगमा राखिएको कमेन्ट सिस्टम सजिलो राख्नुस्, अझ कमेन्ट मार्फत नै ब्लगका पाठकहरु बढाउने इच्छा छ भने, फेसबुक कमेन्ट सिस्टम राख्नुहोस् । त्यसबाहेक, ‘डिस्कस’, ‘इन्टेसडिवेट’ लगायतका कमेन्ट सिस्टमहरु पनि राख्न सकिन्छ । हामीले यो ब्लगका लागि ‘डिस्कस’ कमेन्ट सिस्टम राखेका छौँ । ‘डिस्कस’ मा कमेन्ट गर्न सजिलो छ, साथै यसबाट क-कसले ट्विट गरे पनि थाहा पाउन सकिन्छ, यसैबाट फेसबुक मा पनि सेयर गर्न सकिन्छ ।
तर सिधै पाठक बढाउन को लागि हो भने, “फेसबुक कमेन्ट” प्रयोग गर्नुहोस् । कसैले तपाई को ब्लगमा आएर कमेन्ट गर्यो भने, कमेन्ट उसको फेसबुक प्रोफाइलमा पनि देखिन्छ, अनि अर्को ले पनि क्लिक गर्न सक्छ ।
अटोमेटिक फिड को नियन्त्रित प्रयोग गर्नुहोस्
फुर्सद को बेला ब्लग लेख्नुहुन्छ, या अन्य कुनै बेला, कहिँ पुगेको बेला ब्लग लेख्नुहुन्छ । मध्यरातमा ब्लग तयार भएपनि भोलि पल्ट बिहान मात्रै ब्लग प्रकाशित गर्ने योजना छ । या हामी ले प्रशारण गरिरहेको “बुलबुल” कसरी सँधै समय मै बज्छ भन्ने लागिरहेको होला, कसरी बुधबार राती ठ्याक्कै १० बजे ट्विटर र फेसबुक मा बुलबुल सम्बन्धि अपडेट आउँछ भन्ने लागिरहेको हुनसक्छ । यो बुझ्न कुनै पहाड फुटाइरहनु पर्दैन, मात्र “अटोमेटिक फिड सर्भिस”हरु को नियन्त्रित प्रयोग गरे हुन्छ । हामीले ब्लग प्रकाशित हुने बित्तिकै फेसबुक र ट्विटरमा पोस्ट गर्न को लागि ‘ट्विटरफिड’ नामक सेवा प्रयोग गरिरहेका छौँ ।
तपाईहरु आफ्ना ब्लगहरु प्रकाशित हुने बित्तिकै फेसबुक र ट्विटरमा ‘सेयर’ होस भन्ने चाहनुहुन्छ भने, ट्विटरफिड, डेलिभर, फिडबर्नर, नेटवर्कब्लग आदि सेवाहरु प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ । तर कृपया भनिएका मध्ये कुनै एक सेवा मात्र प्रयोग गर्नुहोला । एउटै कुरा एकै पटक ३-४ वटा बाट अटोमेटिक सेयर नगर्नुहोला, कारण जुनसुकै अटोफिड प्रयोग गरे पनि, सेयर हुने तपाई को फेसबुक र ट्विटर मा नै हो । एउटै कुरा, एकै समयमा बारम्बर सेयर भयो भने, अरुलाई तपाई को ट्विट र स्टाटस देखेर दिक्क लाग्न सक्छ। अत: अटोमेटिक फिड को नियन्त्रित प्रयोग गर्नुहोस् ।
फेसबुक मा आकारपोष्ट | ट्विटर मा आकारपोष्ट
तस्विर: ओल्डकेज