गुगलको यात्रा

सेप्टेम्बर ४, १९९८ लाई गुगलको जन्मदिन मानिन्छ । अस्ति भर्खर मात्रै गुगल १२ वर्ष पुगेर १३ लागेको छ । सर्च इन्जिनबाट सुरु भएको गुगल को यात्रा एन्ड्रोइड फोन हुँदै गुगल प्लस सम्म आइपुगेको छ । गुगलले सर्च देखि मोबाइल र सामाजिक सञ्जाल को क्षेत्रमा प्रयोगकर्ताहरुको वाहवाही पाइरहेको छ ।

१३ वर्ष अघि गुगल सुरु भो, जुनबेला हाम्रो देशमा ‘नेपाल पर्यटन वर्ष १९९८’ (Visit Nepal 1998) को नारा लागेको थियो, र मलाई इन्टरनेट, कम्प्युटर को केही ज्ञान थिएन । हुन त ईन्टरनेट नै भर्खर भर्खर विकास हुँदै गइरहेको थियो । गुगल को जन्म हुँदा याहु (Yahoo!) र एओल (AOL) को वर्चश्व थियो ।

गुगलका संस्थापकद्वय ‘ल्यारी पेज’ र ‘सेर्गे ब्रिन’ को भेट स्टान्डफोर्डमा सन् १९९५ मा भएको थियो र उनीहरुले १९९६ को जनवरी मा “ब्याकरब” नामक सर्चइन्जिन सार्वजनिक गर्ने विचार गरेका थिए । तर पछि उनीहरुको त्यही “ब्याकरब” गुगल सर्च इन्जिन मा परिवर्तन भयो । गणितमा गुगल (Googol) को अर्थ हुन्छ १ पछाडी सय वटा शुन्य । आज गुगल (Google) करोडौँ इन्टरनेट प्रयोगकर्ताहरुको जिवनशैली बनिसकेको छ ।

१९९६-१९९७: ब्याकरब
संस्थापकद्वय पेज र ब्रिन ले सुरुमा ब्याकरब (BackRub) नामक सर्च इन्जिन सार्वजनिक गरेको भएपनि १९९७ को सेप्टेम्बर मा गुगलडटकम (Google.com) डोमेन लिएर आधिकारिक रुपमा गुगल को स्थापना गरेका थिए । गणितमा गुगल (Googol) को अर्थ १ पछाडी सय वटा शुन्य भएजस्तै गुगल ले अनगिन्ती कुराहरु समेटेको छ ।

१९९८: गुगल को पहिलो होमपेज
गुगलको आधिकारिक पेज नोभेम्बर १९९८ मा आएको थियो । गुगल ले लगानिकर्ताहरुबाट १ लाख अमेरिकी डलर को लगानि भित्र्याउन सफल भएको थियो ।
१९९९: अंकल साम होमपेज
गुगल ले आफ्नो पेजमा “अमेरिकी सरकारको दस्तावेज” हरु खोजी गर्नलाई “अंकल साम” लाई आफ्नो होमपेजमा अटाएको थियो । त्यसैवर्ष नै गुगल ले क्यालिफोर्नियमा आफ्नो कार्यालय खोलेको थियो। त्यसवर्ष पनि उनीहरुले २५ लाख अमेरिकी डलर को लगानी भित्र्याएका थिए ।

२०००: याहू को सर्च गुगलबाट
गुगल ले सुरुवाती का दिनमा याहू सँग सर्चको लागि साझेदारी गरेको थियो । सन् २००० सम्म आइपुग्दा गुगल ले १ बिलियन युआरएल (1 Billion URL) समेटेको थियो, अत: गुगल विश्व को सबैभन्दा ठूलो सर्च इन्जिन बन्न पुग्यो । त्यसैवर्ष गुगल ले एडओर्ड (AdWord) कार्यक्रम पनि सुरु गर्यो ।

२००१: गुगल तस्विर खोजी
‘टेक्सट्’ (Text) अर्थात शब्दहरु मात्र सर्च गर्ने गुगल ले जुलाइ २००१ देखि तस्विरहरु (Google Image Search) पनि खोजी गर्न थाल्यो । २५० मिलियन तस्विरहरु गुगल ले ‘इन्डेक्स’ (Index) गरेर राखेको थियो । त्यसैवर्ष देखि गुगल समूह (Google Groups) पनि सुरु भएको थियो ।

२००२: गुगल ल्याव
सन् २००२ को सुरुवाती दिन मा गुगल ले “गुगल सर्च एप्लायन्स”, “हार्डवेयर” सार्वजनिक गर्यो । २००२ कै मे महिना मा गुगल ल्याव को स्थापना भयो ।

२००३: गुगल एडसेन्स र ब्लगर
सन् २००३ मा गुगल ले ‘एडसेन्स’ सार्वजनिक गर्यो । यसका अतिरिक्त गुगल ले ‘प्यारा ल्याब्स’ को ब्लगर पनि किन्यो।

२००४: जिमेल
सन् २००४ को अप्रिल १ मा गुगल ले आफ्नो ईमेल सेवा ‘जिमेल’ सार्वजनिक गरेको थियो । यसैवर्ष देखि गुगल ले सामाजिक सञ्जाल अर्कुट पनि सञ्चालनमा ल्याएको हो।

२००५: गुगल म्याप
गुगल ले सन् २००५ को फेव्रुअरी बाट गुगल म्याम सञ्चालन मा ल्याएको हो । आइफोनको लागि भने सन् २००७ मा सार्वजनिक गरिएको थियो । यसैवर्ष कोड गुगल (code.google.com) पनि सञ्चालन मा आएको हो । जुन महिनामा गुगल अर्थ सार्वजनिक गरेको गुगल ले अक्टोबरमा गुगल रिडर सार्वजनिक गरेको थियो । वर्ष को अन्त्यतिर गुगल ले ‘गुगल एनालाइटिक्स’ सञ्चालनमा ल्याएको हो ।

२००६: युट्वुब
अक्टोवर २००६ मा गुगल ले १.६५ बिलियन डलरमा युट्युव खरिद गरेको थियो । यसैवर्ष गुगल ले ‘गुगल ट्रेन्ड’ (Google Trends) पनि सञ्चालनमा ल्याएको थियो । अनलाईन खरिदका लागि गुगल ले “गुगल चेकआउट” को आरम्भ गरेको थियो ।

२००७: एन्ड्रोइड
सन् २००७ मा गुगल ले मोबाइलको क्षेत्रमा ‘एन्ड्रोइड’ मार्फत हात हालेको थियो ।

२००८: गुगल क्रोम
२००८ को सेम्टेम्बरमा गुगल ले आफ्नो ब्राउजर गुगल क्रोम सार्वजनिक गरेको थियो । त्यही वर्ष नै टि-मोबाइल ले ‘एन्ड्रोइड’ सिस्टममा मोबाइल बनाउने घोषणा गरेको थियो ।

२००९: गुगल वेभ
गुगल वेभ आयो र गयो । सुरुमा केही चर्चा भएपनि, रियल टाइम मा चल्ने यो गुगल वेभ कसैले बुझ्न सकेनन् । गुगल वेभ सन् २००९ मा सार्वजनिक गरिएको थियो ।


२०१०: गुगल बज
गुगल वेभ जस्तै, गुगल बज पनि आयो र गयो । गुगल बज ले कुनै चमत्कार गर्न सकेन । यसै वर्ष गुगल ले ‘एप्स मार्केटप्लेस’ पनि सार्वजनिक गरेको थियो, जहाँबाट ‘डेभ्लपरहरु’ ले आफ्ना एप्सहरु बेच्न सक्छन् । सोनी, इन्टेल र लजिटेक को सहकार्यमा गुगल टिभी बजारमा भित्रिएको थियो ।

२०११: गुगल प्लस
गुगल को सामाजिक हुने प्रयास स्वरुप आएको गुगल वेभ र गुगल बज ले खासै कमाल गर्न नसकेपनि, यसै वर्ष को जुन मा गुगल ले सार्वजनिक गरेको गुगल प्लस ले भने अनलाइनमा तहल्का मच्चाइरहेको छ ।

नोट: यो ब्लग मासावेलबाट साभार गरिएको हो!